Cookies

McKinsey uses cookies to improve site functionality, provide you with a better browsing experience, and to enable our partners to advertise to you. Detailed information on the use of cookies on this Site, and how you can decline them, is provided in our cookie policy. By using this Site or clicking on "OK", you consent to the use of cookies.

Polska jako cyfrowy challenger

Cyfryzacja nowym motorem wzrostu dla kraju i regionu

Pobierz PDF
Pobierz PDF
01.

Polska potrzebuje
nowego motoru wzrostu

W Polsce w latach 1996-2017 PKB na mieszkańca wzrósł aż o 123%. Było to możliwe m.in. dzięki prężnie rozwijającym się tradycyjnym sektorom gospodarki, dużej dynamice eksportu, inwestycjom zagranicznym, rosnącej sile roboczej przy jej stosunkowo niskich kosztach pracy oraz napływowi środków z UE.

Wpływ tych czynników zaczyna jednak słabnąć. Widać to wyraźnie na przykładzie rynku pracy: przy rekordowo niskim bezrobociu (4,9% w 2017 roku) polska gospodarka zmaga się z problemem dostępu do siły roboczej, która staje się coraz droższa. Jeśli kraj chce pozostać na ścieżce szybkiego rozwoju, powinien ponownie zdefiniować strategię rozwoju, poszukując nowych źródeł wzrostu.

Ogółem:

Kraje reprezentujące Cyfrowych Challengerów oraz Cyfrowych Liderów mają średnio znacznie mniejszą liczbę ludności niż kraje Wielkiej Piątki UE.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0 (bez Polski)
0 (z Polską)
0
Razem
0
0
0

Mniejsze rynki krajów Cyfrowych Challengerów i Cyfrowych Liderów pozwalają im na znacznie większą otwartość rynkową niż ma to miejsce w przypadku krajów Wielkiej Piątki UE.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0
0

Pomimo intensywnego wzrostu gospodarczego w ciągu ostatnich 20 lat Cyfrowi Challengerzy nadal pozostają daleko w tyle za Cyfrowymi Liderami i krajami Wielkiej Piątki UE pod względem PKB na mieszkańca.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0
0

W ciągu ostatnich 20 lat kraje Europy Środkowo-Wschodniej były jednym z najszybciej rozwijających się regionów Europy, rosnącym dwa razy szybciej niż Cyfrowi Liderzy i ponad trzy razy szybciej niż Wielka Piątka UE.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0
0

W porównaniu do Wielkiej Piątki UE i Cyfrowych Liderów, Cyfrowi Challengerzy są znacząco niedokapitalizowane, co w najbliższej przyszłości może ograniczyć ich wzrost PKB.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0
0

Luka inwestycyjna pomiędzy Cyfrowymi Challengerami, Cyfrowymi Liderami i Wielką Piątką zmniejsza się bardzo powoli.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0
0

W krajach Cyfrowych Challengerów poziom bezrobocia jest historycznie niski, co oznacza, że rezerwy siły roboczej, które można włączyć do gospodarki, są ograniczone.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0
0

Średnia liczba przepracowanych godzin rocznie w krajach Cyfrowych Challengerów już teraz jest wyższa niż średnia Wielkiej Piątki UE oraz średnia dla Cyfrowych Liderów.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0
0

Produktywność w krajach Cyfrowych Challengerów nadal pozostaje daleko w tyle w porównaniu ze średnią Wielkiej Piątki UE i Cyfrowych Liderów.

Cyfrowi Liderzy Cyfrowi Challengerzy z CEE Największe 5 krajów UE
Średnia kraju
0
0
0
02.

Potencjał rozwoju gospodarki
cyfrowej w Polsce

Przeanalizowaliśmy dwa scenariusze
rozwoju polskiej gospodarki cyfrowej,
która może wzrosnąć 2- lub 3-krotnie,
przynosząc dodatkowe 22-64 mld euro
dodatkowego PKB.

0 0 0 0 Scenariusz aspiracyjny Scenariusz bierny 0 0 0 2016 2025 X% - udział w PKB, miliardy EUR Gospodarka cyfrowa w 2016 r. 0

W 2016 roku gospodarka cyfrowa Polski odpowiadała 6,2% PKB, co stanowiło równowartość 26 miliardów euro (ok. 112 miliardów złotych). Cyfryzacja może przynieść Polsce nie tylko dodatkowe 64 miliardy euro (ok. 275 miliardów złotych) do 2025 roku, ale też pozwolić zniwelować dystans do rozwiniętych gospodarek Europy Północnej.

Może się tak stać dzięki:

  • wykorzystaniu potencjału cyfryzacji sektora prywatnego i publicznego,
  • przyśpieszenie tempa rozwoju e-commerce.

Polska może wykorzystać wysokie
tempo rozwoju gospodarki cyfrowej,
aspirując do grona najlepszych
w Europie

Cyfrowi Challengerzy



Największe 5 krajów UE

Polska
Szwecja

Udział gospodarki
cyfrowej
% PKB, 2016
0 0 0 0

Wzrost gospodarki
cyfrowej
% 2012-16

Wzrost gospodarki
niecyfrowej
% 2012-16

0

0

0

0
ŹRÓDŁO: Eurostat; Local institutes of statistics; MGI

Polska ma wiele atutów, by dołączyć do liderów cyfryzacji w Europie:
  • 1. Korzystna struktura wzrostu gospodarczego oparta o konkurencyjność pracy, otwarta na rozwój nowych sektorów i realizację ambitnych celów w obszarze cyfryzacji
  • 2. Wysoka jakość edukacji szkolnej – wyniki PISA w Polsce na poziomie krajów Europy Północnej
  • 3. Duża pula absolwentów kierunków naukowo-technicznych (STEM) – ponad 110 tys. absolwentów rocznie, 4. miejsce w UE, niemal tyle ile w krajach Europy Północnej łącznie (~120 tys.)
  • 4. Wysoki poziom infrastruktury cyfrowej – ok. 90% populacji Polski z dostępem do 4G (wynik na poziomie Niemiec i Francji)
Polska Największe 5 krajów UE Cyfrowi Liderzy Średni wzrost PKB, 2015-2017 Ś redni godzinny koszt pracy, €, 2017 2.5x szybciej 3.8x mniej 0 0 0 +0% +0% +0%
Polska Minimum Maksimum Matematyka Czytanie Nauka 514 437 550 500 450 400 100 150 50 0 538 487 520 486 511 440 504 506 Cyfrowi Challengerzy Cyfrowi Liderzy 525 485 512 434 501

Liczba absolwentów STEM, w tysiącach, 2016

0 0 0 0 0 Cyfrowi liderzy 0 0 Cyfrowi Challengerzy 111
0 ŹRÓDLO: DESI 2018 Udział zamieszkałych zamieszkałych obszarów w zasięgu 4G, % Udział abonamentów na ultraszybką szerokopasmową sieć >= 100 Mb/s, % 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0% 0 Liderzy Cyfrowi Polska Cyfrowi Challengerzy Średnia SI CZ HR HU RO BU L V L T PL SK 0% 0 0

Istnieje siedem obszarów, w których Polska musi wprowadzić usprawnienia, aby w pełni wykorzystać swój cyfrowy potencjał i skrócić dystans dzielący ją do Cyfrowych Liderów.
  • 1. Zwiększenie wykorzystania narzędzi cyfrowych przez małe, średnie i duże firmy w Polsce
  • 2. Zwiększenie wykorzystania umiejętności informatycznych i wykorzystania usług internetowych przez ogół społeczeństwa w Polsce
  • 3. Wykorzystanie i zwiększenie puli specjalistów ICT
  • 4. Zwiększenie oferty szkoleń rozwijających/ulepszających umiejętności cyfrowe pracowników przez polskie firmy
  • 5. Opracowanie, wdrożenie i promowanie rozwiązań e-administracji w polskim sektorze publicznym
  • 6. Poprawa i standaryzacja środowiska regulacyjnego ICT w Polsce w celu zapewnienia atrakcyjności inwestycyjnej i łatwej skalowalności w całym regionie
  • 7. Wspieranie przedsiębiorczości w Polsce w celu stymulowania ekosystemu start-upów
% POPULACJA W WIEKU 16-74 (2017) Cyfrowi Liderzy (średnia) Cyfrowi Challengerzy (średnia) Polska ... używającej Internetu w ciągu ostatnich 12 miesięcy ... z przynajmniej podstawowymi umiejętnościami cyfrowymi ... wysyłającej/odbierającej maile 0 0% 0 0% 0 0 0% 0 0 0 0 0 ... ,który napisał program komputerowy 0% 0 0 0
UDZIAŁ SPECJALISTÓW ICT Odsetek zatrudnionych, 2016 Cyfrowi Liderzy (średnia) Cyfrowi Challengerzy (średnia) Polska Cała populacja (15–74) Starsza populacja (34–74) 0% 4.8 2.3 1.8 Młoda populacja (15–34) 0% 5.1 4.3 4.3 0% 4.8 2.6 2.9 wiek 34 lat wiek 15 lat wiek 74 lat
WSKAŹNIK UCZESTNICTWA DOROSŁYCH W KSZTAŁCENIU I SZKOLENIU W CIĄGU OSTATNICH 12 MIESIĘCY Odsetek osób w wieku 25-64 lat, 2016 SI 0 CZ 0 HR HU 0 RO 0 BU 0 LV 0 LT 0 PL 0 SK 0 0 Średnia dla Cyfrowych Liderów Średnia Cyfrowych Challengerów 0 0 0 Powyżej średniej dla Cyfrowych Challengerów Blisko średniej dla Cyfrowych Challengerów Poniżej średniej dla Cyfrowych Challengerów Polska 0%
ZASIĘG I UŻYCIE E-ADMINISTRACJI Osoby korzystające z usług publicznych przez Internet, odsetek osób w wieku 16-74 lat Indeks cyfryzacji administracji SI CZ HR HU RO BU LV LT DE ES BE PL IT UK LU FR FI DK SE NL EE SK Średnia Cyfrowi Challengerzy Średnia Wielka Piątka UE Średnia Cyfrowi Liderzy 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 10% 0% 30% 35% 40% 45% 50% 55% 60% 65% 70% 75% 80% 85% 20% Cyfrowi Challengerzy Cyfrowi Liderzy Wielka Piątka UE Polska ZASIĘG I UŻYCIE E-ADMINISTRACJI Osoby korzystające z usług publicznych przez Internet, odsetek osób w wieku 16-74 lat Indeks cyfryzacji administracji SI CZ HR HU RO BU LV LT DE ES BE PL IT UK LU FR FI DK SE NL EE SK Średnia Cyfrowi Challengerzy Średnia Wielka Piątka UE Średnia Cyfrowi Liderzy 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 10% 0% 30% 35% 40% 45% 50% 55% 60% 65% 70% 75% 80% 85% 20% Cyfrowi Challengerzy Cyfrowi Liderzy Wielka Piątka UE Polska
WSKAŹNIK NASILENIA CYFRYZACJI Procent firm, 2016 POLSKA CYFROWI LIDERZY 0% 0% Bardzo wysoki Bardzo niski Wysoki Niski 0% 0% 0% 0% 0% 0%
INDEKS GOTOWOŚCI SIECI WORLD ECONOMIC FORUM Wynik syntetyczny, 1-7 (najlepszy) Znaczenie ICT w wizji rządu Sukcesy rządu w promocji ICT Przetargi rządowe na zaawansowaną technologię Przepisy dotyczące ICT Ochrona własności intelektualnej 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2 3 4 6 5 7 0 0 Cyfrowi Liderzy (średnia) Cyfrowi Challengerzy (średnia) Polska
START-UPY NA WCZESNYM ETAPIE ROZWOJU Globalny indeks przedsiębiorczości Liczba start-upów na milion mieszkańców, 2018 Polska Średnia dla dla Cyfrowych Challengerów Średnia dla dla Cyfrowych Challengerów Średnia dla Cyfrowych Liderów Polska 0 0% 0 0% Średnia dla Cyfrowych Liderów 0 0 0 0
03.

Współpraca administracji
publicznej, biznesu
i obywateli

Administracja publiczna 1 Biznes 2 Obywatele 3

Administracja publiczna powinna skupić się na:

  • aktualizacji programów nauczania młodzieży, promowaniu kształcenia ustawicznego oraz przeciwdziałaniu drenażowi wysoko wykwalifikowanej kadr,
  • wspieraniu wdrożeń technologicznych w sektorze publicznym,
  • wspieranie wdrożeń technologicznych przez firmy,
  • wzmocnieniu regionalnej współpracy transgranicznej w dziedzinie technologii cyfrowej,
  • poprawie ekosystemu dla start-upów.

Przedstawicieli biznesu powinni:

  • dostosować swój model biznesowy do wymagań gospodarki cyfrowej,
  • korzystać z narzędzi cyfrowych w celu zwiększenia przychodów i możliwości eksportowych,
  • inwestować w kapitał ludzki i tworzyć strategie rozwoju talentów na przyszłość, w tym zaktualizować podejście do rekrutacji oraz wspierania pracowników w przekwalifikowaniu się oraz podnoszeniu kwalifikacji,
  • zacieśniać współpracę cyfrową w ramach branżowych stowarzyszeń,
  • wdrożyć w firmie cyfrową kulturę organizacyjną.

Obywatele mogą przygotować się na nadejście gospodarki cyfrowej poprzez inwestowanie w kształcenie ustawiczne oraz doskonalenie korzystania z narzędzi cyfrowych we wszystkich aspektach życia.

04.

Współpraca krajów Europy
Środkowo-Wschodniej

Kraje Europy Środkowo-Wschodniej mogą dogonić cyfrowych liderów, jeśli będą ze sobą ściśle współpracować. Są ku temu cztery powody.

Wielkość PKB dziesięciu omawianych krajów Europy Środkowo-Wschodniej wynosi 1,4 biliona euro, czyli blisko trzykrotnie więcej niż wielkość gospodarki Polski. Wykorzystanie przez polskie firmy tego potencjału może przynieść znaczące korzyści, m.in. obniżenie kosztów handlu transgranicznego.

Polska stoi w obliczu tych samych wyzwań co pozostałe rynki Europy Środkowo-Wschodniej, przede wszystkim drenażu wykwalifikowanej siły roboczej oraz potrzeby przekwalifikowania pracowników w perspektywie długoterminowej ze względu na automatyzację. Wspólne wysiłki w regionie mogą pomóc w znalezieniu i wdrożeniu najskuteczniejszych rozwiązań.

Podobieństwa kulturowe i historyczne to nie jedyne elementy łączące kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Polska, tak jak gospodarki regionu, wykazuje wysoki poziom otwartości rynku i zbliżony poziom cyfryzacji. Należy dodać do tego również zbliżone doświadczenia w obszarze inwestycji cyfrowych i polityki regulacyjnej.

W niektórych obszarach Polska ma jednak inne atuty niż reszta krajów regionu. Dzielenie się najlepszymi praktykami może przyspieszyć cyfryzację. Dodatkowo, wspólne wykorzystanie atutów sąsiadujących ze sobą krajów mogłoby ograniczyć ryzyko szkodliwej konkurencji i umożliwić stworzenie centrów doskonałości. Mogłoby to również zachęcić do regionalnej koordynacji i planowania działań. Zamiast opracowywać rozwiązania w izolacji, Polska mogłaby przyspieszyć cyfryzację, dzięki wykorzystaniu sprawdzonych elementów ze strategii przetestowanych w innych krajach.

Najlepsze praktyki 4 Efekty skali 1 Wspólne wyzwania 2 Podobne punkty wyjścia 3
05.

Należy działać już teraz

Aby w pełni wykorzystać cyfrową transformację, należy wykorzystać unikalną szansę i działać natychmiast.

Jednak okresy dobrej koniunktury nie trwają wiecznie, a widać już pierwsze oznaki tego, że dotychczasowe motory wzrostu będą hamować.
Nasza analiza pokazuje, że do 49 proc. czasu pracy w Polsce może zostać zautomatyzowane do 2030 roku przy wykorzystaniu już istniejących technologii. Oznacza to z jednej strony szansę na wzrost produktywności, z drugiej zaś wyzwania związane z dostosowaniem siły roboczej do nowego rynku pracy.
Aby więc skutecznie przejść transformację cyfrową i wykorzystać jej pełen potencjał, konieczna jest jasna i szczegółowa strategia działania.

Autorzy

Jurica Novak

Partner zarządzający w Europie Środkowej

Doradza klientom z sektora finansowego, telekomunikacyjnego, dóbr konsumpcyjnych oraz private equity głównie w zakresie tworzenia strategii, w tym cyfrowych, zarządzania ryzykiem, transformacji oraz efektywności operacyjnej.

Marcin Purta

Partner zarządzający w Polsce

Ekspert z 20-letnim doświadczeniem w doradztwie strategicznym. Doradza klientom w zakresie dużych transformacji cyfrowych, poprawy efektywności operacyjnej oraz tworzeniu i wdrażaniu strategii opartych za zaawansowanej analizie danych oraz innowacjach cyfrowych.

Tomasz Marciniak

Partner

Doradza klientom z sektorów energetycznego, finansowego, publicznego oraz private equity. Kieruje działem Instytucji Finansowych oraz Private Equity w Polsce, jak również Działem Energetyki i Gazu Ziemnego w Europie Środkowo-Wschodniej.

Karol Ignatowicz

Partner lokalny

Doradza klientom z branży TMT, handlu detalicznego i przemysłu, w szczególności w zakresie strategii, transformacji cyfrowej oraz usprawnień operacyjnych.

Kacper Rozenbaum

Menedżer projektów

Doradza klientom z branży energetyki, telekomunikacji i technologii w zakresie strategii i transformacji cyfrowych.

Kasper Yearwood

Konsultant

Doradza klientom z branży handlu detalicznego, energetyki i finansach w zakresie strategii, transformacji cyfrowych i zaawansowanej analityki.